Osprey PL WBH 025 Bitwa nad Kalka 1223 Najazd Mongolow Czyngis-chana na Rus

Gdy spogląda się wstecz, na XIII stulecie, zanim jeszcze na scenie dziejowej pojawili się Mongołowie, wydaje się oczywiste, że nie był to cichy czas pokoju. Przez całą Europę i Azję przetaczały się wojny pomiędzy dużymi i małymi państwami, między królami, książętami, cesarzami, a także między pomniejszymi władcami. Ruś nic stanowiła wyjątku. Również ruscy kniaziowe wojowali między sobą oraz z otaczającymi ich sąsiadami. Byli nimi Bułgarzy wołżańscy na wschodzie, plemiona fińskie na wschodzie i północnym wschodzie, Polacy i Węgrzy na zachodzie, a Połowcy na południu. Ci ostatni to luźny związek plemion tureckich, znanych jako Kipczacy lub Kumanowic. Do rywalizacji z Połowcami włączali się czasem władcy Gruzji, Abchazji, Armenii, a nawet cesarstwo bizantyńskie. Rywalizacja o przejęcie kontroli nad zamożnymi faktoriami handlowymi na Krymie zaczęła też przyciągać uwagę Wenecjan i Genueńczyków, jak również władców Turków seldżuckich z Anatolii, położonej na południe od Morza Czarnego.